Neanderthal - 'คำ' คือสิ่งที่สร้างตัวตนแก่มนุษย์

  หลังจากผ่านไป 560 ชั่วอายุคน…..ในที่สุดมนุษย์โครมันยองก็สามารถพัฒนาการสื่อสารจนรวมตัวกลายเป็นชนเผ่า พร้อมกับเป็นผู้พิชิตยุคน้ำแข็งก่อนที่จะถ่ายทอด DNA ของตัวเองไปทั่วยุโรป

ในช่วงแรกของยุคน้ำแข็งนั้นลำบากนัก…ยังไม่ทำอะไรพวกตัวผู้แม่งทะเลาะกันเองตายห่าไปครึ่งเผ่า ออกล่าอะไรก็ไม่มีอะไรติดมือกลับมา นั่งมองดูไอ้พวกนีแอนเดอทาลล่าสัตว์ได้อย่างเยอะ อาหารอุดมสมบูรณ์ออกลูกออกหลานเต็มไปหมด จนผ่านไปหลายชั่วอายุคนอย่างหง่อยๆ จนเริ่มโชคดีออกล่าละมั้งตัวแรกได้ พวกผู้หญิงพอมีอาหารกินก็เริ่มขยายเผ่าพันธ์พร้อมกับมีเวลาฝึกสอนลูกหลาน

โชคดีมากที่ช่วงครึ่งหลังฝ่ายนีแอนเดอทาลที่ออกลูกหลานกันมากเกินไปจนทะเลาะกันเอง ล้มตายกันไปครึ่งนึงเนื่องจากระบบการสื่อสารใช้คำยังไม่ดีพอเลยคุยกันไม่ค่อยรู้เรื่อง แถมแค่จะไปตกปลาดันพลาดท่าโดนน้ำแข็งกันตายหนักกันไปอีก ระหว่างที่พวกด้อยพัฒนามัวแต่ล้มลุกคลุกคลานเก็บหอยตกปลา พวกโครมันยองก็พัฒนาไปไกลเริ่มร่วมกลุ่มใช้อาวุธมีคมล่าแมมมอธกันแล้ว

พอช่วงท้ายยุคน้ำแข็งเลยโดนมนุษย์โครมันยองที่พัฒนาจนสามารถต่อสู้แบบมีแบบแผนได้แล้วบุกเข้าไปบุกแย่งชิงผู้หญิงมาสร้างลูกหลานถึงในถิ่นนีแอนเดอทาล จนทำให้มนุษย์โครมันยองได้เป็นผู้นำในยุคน้ำแข็งอันโหดร้าย

เขียนยาวๆเพราะอยากทดลองเล่าเรื่องบ้าง (เนื้อเรื่องข้างบนอิงจาก gameplay จริงที่ผมเล่นสองคนกับแฟนมา อีกเรื่องคือโดยพื้นฐานแล้วผมมีความเห็นเอนเอียงไปทางเฟมินิสต์พอควร แต่โดยธีมและช่วงเวลาของเกมแล้วต้องขออภัยกับการใช้คำที่แสดงถึงความไม่เท่าเทียมกันทางเพศล่วงหน้าครับ)

เป็นเกมที่บอกยากว่าผมอยากจะแนะนำให้ใครเล่นหรือเปล่า ทั้งๆที่ตัวผมก็เพลินกับเกมนี้พอควร เพราะมันสร้างความรู้สึกว่าเราได้นำทางเผ่าพันธ์มนุษย์ของท่ามกลางโลกอันโหดร้าย เป็นเกมที่กติกาผูกเข้ากับธีมได้ดีมาก ภาพรวม ของวิธีเล่นก็ง่ายเว่อร์ (gameplay นี้แค่เอาตัวไปลงแล้วทอยเต๋า) ปัญหาของมันคือ กติกาที่หยิบย่อยหลายอย่างและคู่มือที่อ่านยาก (ก็เป็นปกติของนักออกแบบคนนี้อ่ะนะ) กับ ดวงที่โคตรพ่อโคตรแม่ดวงสัดๆ เป็นความบันเทิงที่ต้องการความชอบในสัดส่วนที่ประหลาดๆหน่อยคือ ต้องมีความ Geek พอที่จะอินไปกับเรื่องราวเชิงลึกที่เกมนำเสนอและเตรียมใจมารับ ‘ดวง’ ชนิดที่คุณจะด่าว่าเกมเหี้ยนี้ playtest มาบ้างป่ะว่ะ (แต่ดันให้ความรู้สึกว่าเรียล) แบบไม่ยั้ง

เกมนี้ให้เรานำทางหนึ่งในสามเผ่าพันธ์มนุษย์ยุคน้ำแข็ง (ไม่มีอะไรต่างกันนอกจากสี) โดยเริ่มตั้งแต่คนยุคถ้ำที่ไม่เข้าใจใน concept ของการใช้ คำ ไปจนเรียนรู้การสื่อสารพัฒนารวมตัวกลายเป็น ชนเผ่า

เกมจะมี currency ที่ให้ผู้เล่นแต่ละคนเอาไปจัดการกันเองเป็น disc สามสีแทนถึงชนิดของกลุ่มคำสามแบบได้แก่ คำเกี่ยวกับอาวุธ/คำเกี่ยวกับเรื่องทั่วไป/คำเกี่ยวกับทักษะทางสังคม โดยเริ่มมนุษย์ถ้ำของเราจะมีความรู้พวกนี้ติดหัวอยู่นิดนึง ระหว่างเกมทุกตาเราจะทำการ ประมูล เพื่อแย่งชิงการ์ด ลูกสาว อันเป็นสิ่งที่แสดงถึงการแย่งชิงผู้หญิงที่จะมาสืบทอด DNA ของเราในเผ่าด้วย คำศัพท์ ที่เรามี การจะเลี้ยงดูผู้หญิงให้เติบใหญ่ (เพื่อที่จะได้ปลดล๊อกความสามารถ) เหล่าผู้ชายจะต้องออกไป ล่าสัตว์เพื่อหาอาหารมาเลี้ยงดูเผ่าพันธ์

การจะออกล่าในเกมไม่ได้ยุ่งยากเท่าไรเราแค่ส่งคนงานที่เรามีไปลงบนการ์ด 12 ใบที่เปิดออกมา (แต่ล่ะแถวเป็น north/south ของแผ่นน้ำแข็ง) สัตว์บางชนิดการจะเข้าไปล่าได้จะต้องใช้ คำ บางชนิดจำนวนหนึ่ง (ซึ่งอาจจะมีไม่พอเพราะเอาไปประมูลผู้หญิงมาเข้าเผ่าหรือเอาไปฝึกคนเป็น ผู้รู้ประจำเผ่าหมดแล้ว) ถ้ามีผู้เล่นอื่นมาลงทีเดียวกับเราก็จะมีการทอยสู้กัน (ถ้าออก 1 ถือว่า hit….น้อยสัดๆ) จากนั้นตัวที่เหลือจะมาทอยเต๋าล่าสัตว์โดยส่วนมากคือถ้าทอยได้ 1,2 ตามจำนวนที่กำหนดเราจะได้ของรางวัลเป็นประชากร กับสิทธิ์ในการปลด ‘disc คำศัพท์’ ออกจากตัวผู้หญิง/ผู้รู้(เอาไว้เพิ่มความสามารถให้เผ่า)/สามี(จับคู่กับลูกสาวเพื่อเป็นแต้มจบเกม) ในเชิงธีมคือประมาณว่าเราส่งคนไปฝึกก่อน ต้องใช้ทรัพยากรคำพูดไปวางไว้ พอเราออกไปล่าสัตว์มีอาหารกิน เราก็จะมีเวลาว่างมาพัฒนาความรู้คนในเผ่า แต่เวลาเล่นจริงๆจะดวงซวยแบบไปแล้วตายห่าหมดกลุ่มก็เกิดได้บ่อยๆ……โลกมันก็โหดร้ายแบบนี้แหละ

การ์ดบางใบถ้าทอยไม่ดีก็อาจจะโดนน้ำแข็งกัด หรือโดนสัตว์สู้กลับนักล่าของเราก็จะตายไป จะออกล่าสัตว์ดุร้ายบางตัวโอกาสที่จะตายจากการล่ามีถึงครึ่ง แต่ถ้าทอยหน้าเหมือนกันได้จำนวนหนึ่งเราก็อาจจะจับสัตว์มาทำเป็นสัตว์เลี้ยงได้ นอกจากการแต่งงานจับคู่กับคนในเผ่าแล้วเราก็สามารถส่งนักล่าไปแต่งงานกับลูกสาวเผ่าอื่นได้เช่นกัน (แต่ถ้ามีสามีเฝ้าอยู่แล้วเราก็ต้องมีการต่อสู้กันหน่อย)

ผู้หญิงที่ผ่านการหยิบเอา คำศัพท์ (เปรียบเสมือนเรียนรู้แล้ว) ออกหมดจนเติบโตแล้วจะมีความสามารถต่างกันไปแต่ที่สำคัญสุดคือสามารถพัฒนาสมองเผ่าพันธ์รุ่นต่อๆไปได้ ถ้าพัฒนาถึงจำนวนหนึ่งความรู้ก็จะตกผลึกสามารถรวมตัวกันเป็นชนเผ่า ก็จะมีสิทธิ์พิเศษเพิ่มเติมให้ เกมก็เล่นไปแบบนี้แหละประมาณ 10 รอบก็จบล่ะ (รอบอาจจะเพิ่มได้ขึ้นอยู่กับ event)

จุดที่น่าสนใจอีกอย่างคือเกมนี้มีระบบสังคมเกี่ยวกับการจับคู่ในเผ่าพันธ์ด้วย ในเกมมีสามแบบคือ ฮาเร็มที่ผู้ชายเป็นใหญ่ / แบบสำส่อนไม่มีคู่ / แบบจับคู่สามีภรรยา (อย่าลืมว่าเรากำลังเล่นเกมมนุษย์ถ้ำนะ) แต่ล่ะแบบก็มีข้อดีข้อเสียระหว่างเล่นต่างกัน ตอนจบเกมสัดส่วนการนับคะแนนก็แตกต่างกันไปตามสังคมที่เราเลือก อย่างถ้าเราเป็นสังคมแบบสามีภรรยา คะแนนของการเอาผู้ชายไปจับคู่แต่งงานก็จะเยอะกว่าสังคมแบบฮาเร็ม หรือสังคมแบบส่ำส่อนที่ไม่สามารถแต่งงานได้ก็จะได้แต้มจากการที่เรามีประชากรเยอะ ความลำบากคือระหว่างเล่นเราอาจจะโดนบังคับให้เปลี่ยนสภาพสังคมผ่านเหตุการณ์ในเกมก็ได้ (ป้องกันได้ถ้าเผ่าเรามีความรู้มากพอ)

สิ่งหนึ่งที่ผมชอบเกี่ยวกับเกมนี้คือบทความสั้นๆท้ายเล่มที่อ่านแล้วรู้สึกว่าเปิดความรู้มากเกี่ยวกับแนวคิดเรื่อง คำพูด มีความหมายเทียบเท่ารูปนับพัน (ไม่ใช่หนึ่งภาพแทนคำพูดนับพันแบบที่เราได้ยินกันบ่อย) เป็นบทความที่พยายามอธิบายแนวคิดว่าพวกเราเป็น คน ได้ก็เพราะการถือกำเนิดของ คำ และการใช้คำมีเพื่อไว้สื่อสารกับตัวเองและสร้างตัวตนให้กับเรา อ่านสนุกดีแนะนำมากๆ https://entropymag.org/a-word-is-worth-a-thousand-pictures/

ตอนแรกว่าจะไม่เขียนยาวแต่พอเริ่มเขียนรู้สึกว่ามันมีอะไรให้เล่าเยอะดีนะ ส่วนตัวแล้วมันเป็นเกมเบาแบบดวงๆที่ผมเล่นแล้วฆ่าเวลาเพลินๆดี สิ่งที่เหนือกว่าเกมทอยเต๋าไร้สติทั่วไปที่มักกลวงๆก็คือ เนื้อเรื่อง ที่อินแบบแปลกๆเนี่ยล่ะ ใช้พื้นทีเล่นน้อย set ง่ายด้วย (แต่กติกาอ่านยากสัดๆ ตามสไตล์ Phil Eklund) จริงๆถ้าใคร back Bios : Genesis 2nd edition เอาไว้ก็เตรียมใจไว้ได้เลยว่าสัตว์เซลเดี่ยวของทุกท่านต้องผจญโลกอันโหดร้ายแบบนี้แหละ :)