Merv: The Heart of the Silk Road

ณ จุดกึ่งกลางของเส้นทางสายไหม ในช่วงศตวรรษที่ 6 ถึง 13 เมืองเมอร์ฟคือมหานครแห่งยุค ที่ที่ตะวันออกพบเจอกับตะวันตก อุดมไปด้วยความรุ่มรวย ของราชวังและนักปราชญ์ เป็นเมืองที่เปลี่ยนมือเจ้าของมามากมายทั้งจากเปอร์เซีย กรีก อาหรับ เติร์ก อุซเบก ก่อนที่จะเข้าสู่จุดล่มสลายเมื่อ ชาวมองโกล เหล่านักรบแห่งทุ่งหญ้าเริ่มบุกเข้าโจมตีจนนำไปสู่ความล้มตายของประชากรกว่า 7 แสนคน ในก่อนที่จะถูกปล่อยให้ทิ้งร้างในศตวรรษที่ 19

▪️ และเกมยูโรระดับกลางหนักนี้เราจะได้เข้ามาตักตวงความรุ่มรวยของเมืองในช่วงศตวรรษที่ 12 จากผลงานของ Fabio Lopiano (Calimala, Ragusa, Autobahn)

▪️ กลไกหลักในการเดินเกมจะมาในรูปผสม ที่บดเอาระบบเลือกทำแอคชั่น, การสร้างเมือง และการเก็บทรัพยากรเข้าไว้ด้วยกัน

▪️ ไอเดียคือเกมจะมีการสุ่มตารางทีดินวางเป็นจัตุรัส จากนั้นผู้เล่นจะผลัดกันเอาคนงานเดินไปตาม กำแพงเมืองทีละ ‘ด้าน’ วางคนงานตรงไหนก็ให้เลือกสร้างตึกใน แถว/คอลั่ม นั้นๆ สร้างตึกช่องไหนก็จะได้ทำแอคชั่นช่องนั้นไปพร้อมๆกับได้ทรัพยากรจากตึกสีนั้นๆในแนวเดียวกัน

▪️ ไอเดียที่น่าสนใจจะมีสองอย่าง อย่างแรกคือเราสามารถเลือกตึกของผู้เล่นคนอื่นในการทำงานได้ด้วย และอีกอย่างคือด้วยความที่เราต้องวนรอบเมืองสี่ด้าน ถ้า engine แนวตั้งเราดี engine แนวนอนเราก็จะห่วย พ่วงไปกับการที่เราสามารถเลือกใช้ตึกของคนอื่นได้ด้วย ทำให้เรามีโอกาสที่จะโดนเพื่อนแย่งทำช่อง engine ที่เราปั้นมาอย่างดี

▪️ แอคชั่นที่ทำได้ในเกมจะเป็นแนวพวก point salad เก็บของมาจัดชุดแลกแต้มไม่มีอะไรซับซ้อน ความท้าท้ายของเกมจะอยู่ที่การเลือกหยิบสายการทำคะแนนและส่งคนงานไปสร้างตัวคูณเพื่อปั่นแต้มให้ได้มากที่สุด

▪️ เกมนี้จะให้เราเล่นวนรอบเมือง 4 ด้าน นับเป็นหนึ่งปี เล่นสามปีหรือ 12 แอคชั่นก็จบเกม

🐸 กบชอบ

🔹 เป็นอีกเกมที่เก็บความสนุกของเกมสไตล์ อยากทำมากสิ่งแต่แอคชั่นน้อยเหลือเกินพี่จ๋าได้ดี เกมสร้างความรู้สึกสิ้นหวังของ ‘มันทำได้จริงๆเหรอว่ะ’ ไปจนถึงจุดระเบิดพลังคูณโน้นนี้แต้มบานในช่วงท้ายเกมได้อย่างสนุก

🔹 จุดที่ทำเกมสนุกจะอยู่ที่ระบบเลือกแอคชั่นที่ถ้าจะทำแต้มให้ได้เยอะ เราต้องมีแผนระยะยาวแล้วว่าอยากจะเลือกทำตึกที่ช่องไหน ไล่ลำดับยังไง เพื่อให้ตึกของเราวางเรียงได้เป็นเส้นตรงได้ดีที่สุด ในขณะที่เรายังสามารถทำแอคชั่นที่ต้องการได้ด้วย ทว่าหลายครั้งก็ต้องแก้แผนระยะสั้นอยู่บ่อยๆเวลาเพื่อนมาแย่งช่องที่เราอยากได้ (ตารางมัน 5x5 เล่น 4 คนยังไงก็ต้องโดนขวางแบบไม่ตั้งใจบ้างแหละ)

🔹 กลไกอีกอย่างที่ผูกได้น่าสนใจระบบมองโกลบุกเมือง คือตอนสิ้นปีในเกม ตึกที่เราวางไว้จะโดนรุกรานและจะต้องจ่ายค่าเสียหายตามชนิดตึก แต่ว่าสามารถป้องกันได้สองทาง อย่างแรกคือจ้างทหารมาใส่ อีกอย่างคือสร้างกำแพงป้องกันไว้

🔹 มันต้องคิดเพิ่มตรงที่ถ้าเราสร้างป้องกันเมืองตัวเองจะได้ค่า favor น้อยกว่าไปช่วยป้องกันตึกคนอื่น ซึ่งผลของค่า favor นั้นจำเป็นสำหรับเราในการปลดล็อกการหยิบของและเคลมแต้ม ด้วยความที่แอคชั่นเราน้อยเราก็ต้องเลือกว่าจะดู engine ของเราหรือจะไปเน้นปลดล็อกสายการเล่นเราไวๆดี

👁‍🗨 สิ่งหนี่งที่อยากให้ระวังในเกมนี้คือเกมมันหนักกว่าที่ปกบอกไว้ คือปกมันบอกเกม 90 นาที ตอนแรกผมนึกว่าเกมใสๆต่างคนต่างสร้างตึกแลกของไปมา ปรากฎว่าผิดถนัด เกมแม่งเหี้ยมจัดเวลาที่โดนแย่งช่องที่อยากจะลง เพราะมันจะมีผลกระทบต่อความคุ้มค่าในรอบต่อๆไปด้วย และด้วยความที่แอคชั่นมันน้อย ถ้าลงไม่คุ้มมันก็มีผลต่อแต้มเยอะ เพราะเกมมันทำ engine ผ่านระบบตัวคูณ

👁‍🗨 แต่ในเชิงภาพรวมเราก็ไม่ได้อยากไปตัดเพื่อนหรอก แค่ตรงนี้เราคุ้มเฉยๆ เกมก็ไม่ได้ออกแบบให้ตัดกัน มีแค่เบียดๆแย่งจุดที่ดีที่สุดเฉยๆ ที่จะบอกคือต้องคิดเส้นทางสำรองเอาไว้ด้วย

🔸 จุดที่คนอาจจะรู้สึกตะหงิดหน่อยคือด้วยความที่แอคชั่นให้ทำมันมีน้อยครั้งเกมเลยจะปล่อยให้เราทำแอคชั่นทีหนึงได้แบบเบิ้มๆตราบเท่าที่มีทรัพยากรจ่าย เราเลยจะเห็นท่าแบบเก็บสะสมทรัพยากรมาเยอะๆแล้วลงตูม! กวาดเรียบอยู่เป็นระยะ ตรงนี้ไม่ใช่ปัญหาอะไร แค่ส่วนตัวชอบฟิลลิ่งแบบค่อยๆเก็บของ ค่อยๆแลกแต้ม ค่อยๆ progress ไปข้างหน้ามากกว่า แต่พอแอคชั่นมันน้อยเกมเลยเร่งตรงนี้ไปเยอะเลยรู้สึกมันประสบการณ์ละเมียดละไมบางอย่างมันหายไป

🔸 ในเรื่องจังหวะ เกมแอบมีโมเม้นที่รู้สึกว่าตัวเองทำอะไรไม่ค่อยได้อยู่บ้าง ซึ่งนำไปสู่ความรู้สึกว่าเกมนั้นควบคุมและวางแผนได้ยากจนนำไปสู่การไม่มี meaningful decision ที่ดี โดยเฉพาะการเป็นคนเล่นท้ายๆ

👁‍🗨 เกมทุ่มโฟกัสไปกับการเลือกทำแอคชั่น แต่แกนเกมก็ยังเป็นยูโรแห้งๆเก็บของ ที่เวลาเล่นมันก็เป็นลูปวิ่งวนเก็บของเดิมๆซ้ำๆ ตรงนี้บางคนอาจจะคิดว่าน่าเบื่อก็ได้ โดยเฉพาะสายที่ชอบความสดใหม่

🔹 เกมมีคู่มือที่เขียนแบ่งส่วนได้เข้าใจง่าย ภาพประกอบเยอะ แต่ก็มีหลายจุดที่อ่านแล้วงงๆต้องไปเปิด bgg อยู่บ้างเหมือนกัน (อย่างตรงแอคชั่นซื้อเครื่องเทศกับการวางอูฐ)

🔹 งานศิลป์ของเกมจัดว่าสวยงามสบายตา ในแง่ความคุ้มค่าของอุปกรณ์ เนื่องจากผมสั่งจาก Book Depository ที่ค่าส่งพรี และไม่โดนภาษี (แต่เสี่ยงกล่องบุบสูง) ทำให้เกมนี้อุปกรณ์นั้นโคตรคุ้มค่าคุ้มราคามาก แต่ซื้อราคาตลาดผมก็ไม่ได้คิดว่ามันแพงไปนะ แต่ถ้าไม่มีปัญหาเรื่องรอกับเสี่ยงบุบก็แนะนำสั่งจากช่องทางนั้นมากกว่า

💬 เป็นยูโรกลางหนักที่เกมคุ้มค่ามากเกมหนึ่ง คิดว่าขายูโรก็น่าจะชอบกัน โดยเฉพาะสายชอบปั่น engine ทำแต้มแบบทบต้นทบดอกบวกพลัง และสายแอคชั่นน้อยต้องดิ้นรนหาทางทำให้คุ้ม

• MY BGG Rating - 7/10 Good - usually willing to play.

• Mechanics - Good - ผสม action selection + engine build ในบอร์ดกลางได้น่าสนใจ

• Aesthetics & Value - Grate - งานศิลป์สวย อุปกรณ์ทำมาได้คุ้มค่าคุ้มราคา (โดยเฉพาะถ้าสั่งจาก Book Depository)

• Downtime - Low - แอคชั่นน้อย ต้องคิดล่วงหน้าแต่ว่าสามารถทำรอบของตัวเองให้จบได้อย่างรวดเร็ว

• Setup time & Tear down - Good - ใช้เวลา 5 - 10 นาที

• Player Interaction - Medium - ผู้เล่นต้องเลือกแอคชั่นและสร้างตึกที่กระดานกลาง ผู้เล่นขัดกันแบบอ้อมจากการทำช่องที่ตัวเองอยากทำ แต่อาจจะไปขวางแผนคนอื่นโดยไม่ตั้งใจ

• Theme To Gameplay - Beautifully Dry Euro -มีกลไกบางส่วนที่ใช้ธีมอธิบาย แต่ส่วนมากไม่ได้ช่วยเล่าเรื่องอะไร

• Randomness - Low - กระดานสุ่มตอนเริ่มเกม ระหว่างเกมมีการ์ด set collection ที่ดวงมีผลบ้างแต่ควบคุมได้

• Rule Complexity & Rulebook - Good - กติกาคลีน แบ่งแอคชั่นเป็นส่วนย่อยเข้าใจง่าย

😍 กบโปรด - อวยไส้แตก ยากมากที่เล่นแล้วจะรู้สึกไม่สนุก

😁 กบชอบ - พร้อมจะเล่นตลอด

🙂 กบโอเค - ชอบในบางแง่มุม แต่อาจจะเล่นไม่บ่อยหรือเล่นแค่บางอารมณ์

😐 กบเฉย - ไม่ได้เกลียดอะไร ถ้าไม่มีตัวเลือกอื่นก็เล่นได้อยู่

🖕 กบไม่เล่น - ไม่ตรงจริต (ไม่ได้แปลว่าห่วยหรือไม่ดี) ขอเล่นเกมอื่นล่ะกัน

อนึ่ง : เป็นความรู้สึกในความ “อยากจะหยิบมาเล่นไหม?” ของผมเอง ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับคุณภาพของเกม ดูให้เป็นแค่ “อีกความคิดเห็นหนึ่ง” เท่านั้นก็พอนะครับ :)