ให้ซ่อน - แต่นับได้
ผมพึ่งได้อ่านหนังสือ GameTek: The Math and Science of Gaming มา เป็นหนังสือเกี่ยวกับการ ออกแบบเกมกระดานที่เกิดจากการรวมเอาส่วนที่น่าสนใจที่ Geoff Engelstein (คนเขียน) เคยพูดไว้ในโชว์ของ Dice Tower ยังอ่านไม่จบแต่มีบทหนึ่งที่น่าสนใจเกี่ยวกับเรื่อง Hidden but Trackable Information หรือ “ข้อมูลที่ถูกซ่อนไว้ทั้งๆที่สามารถจดบันทึกได้” คิดว่าน่าสนใจดีเลยอยากเอามาสรุปให้ฟัง
ประเด็นโดยรวมของบทนี้คือ “อะไรทำให้เราเลือกตัดสินใจว่าเกมไหนผู้เล่นควรจะสามารถจดบันทึกข้อมูลในเกมได้” ตัวอย่างคืออะไรที่ทำให้ทุกคนไม่มีคำถามเรื่องการจดข้อมูลในเกมจับคู่ไพ่ แต่ทำพอเกมที่เงินเป็นความลับ(แต่ตอนได้รับเป็นแบบเปิด)กลับดันมีคนอยากเล่นแบบเงินเปิดขึ้นมา? (ในหนังสือยกเอาเกม Tigris & Euphrates ที่ผู้เล่นจะต้องสะสมคิวบ์สีไว้หลังฉาก แต้มที่ผู้เล่นได้จะเท่ากับสีที่มี ‘น้อย’ ที่สุด)
เรื่องนี้ก่อให้เกิดคำถามสองอย่างคือ
1) การจดบันทึกเป็นเรื่องที่ โอเค ไหม? และ 2) ทำไมคนถึงอยากให้มันเป็นข้อมูลเปิดล่ะ?
สำหรับข้อแรกตัวอย่างในกรณีเกมจับคู่ไพ่ซึ่งเป็นเกมที่เน้นความจำของผู้เล่น ถ้าเราเอากระดาษมาจดมันก็จะเป็นการทำลายความตั้งใจของเกมไปอย่างสิ้นเชิง . ประเด็นที่ผู้เขียนนำเสนอคือ ความตั้งใจในการออกแบบของนักออกแบบนั้นๆ กล่าวคือโดยทั่วไปแล้ว การที่เราจะรู้ว่านักออกแบบต้องการจะสื่อว่าอะไรเราก็ต้องไปถามเจ้าตัวเอาเอง แต่ว่าในสถานะการณ์ทั่วไปแล้วเราไม่สามารถจะทำแบบนั้นได้ทันที สิ่งที่เป็นสื่อกลางระหว่างเรากับนักออกแบบก็คือ ‘คู่มือเกม’ นั้นเอง และโดยทั่วไปแล้วเราก็จะเล่นตามอุปกรณ์ที่มาพร้อมกับเกม (นอกจากคู่มือบอกอย่างอื่นเพิ่มเติม) . เพราะฉะนั้นเกมที่ผู้เล่นต้องเอาของไว้หลังฉากก็แปลว่า นักออกแบบตั้งใจให้ ‘การจำ’ เป็นส่วนหนึ่งของเกม และเกมที่มีกระดาษจดมาให้ก็แสดงว่าเกมนั้นต้องการให้ผู้เล่นจดไม่ใช่จำ (ตรงนี้ผู้เขียนก็บอกเหมือนกันว่ามันโอเคอยู่แล้วที่เราจะปรับเปลี่ยนกติกาให้ตรงกับใจเรา แต่ว่าเค้าในฐานะที่ตัวเองก็เป็นนักออกแบบเกมคนหนึ่ง ก็ไม่ได้ชอบหรอกนะ)
ทีนี้เรามาดูเรื่องทำไมคนถึงอยากจดบันทึกข้อมูลในบางเกมล่ะ? ตรงนี้คนเขียนคิดว่าผู้เล่นบางคนคิดว่าความทรงจำไม่ควรจะเป็นปัจจัยหลักของเกม เพราะเชื่อว่าผู้เล่นที่ความสามารถในการจำได้ดีกว่าจะได้เปรียบมากเกินไป . มันก็เลยเกิดคำถามต่อมาว่า แล้วการที่ความจำดีมันต่างจากความสามารถอื่นยังไง(ฟระ)? ถ้ามีใครคิดเลขในใจเก่งๆก็แปลว่าคนที่คิดเลขกากกว่าจะเอาเครื่องคิดเลขมาใช้ระหว่างเกมได้เหรอ? ซึ่งมันไม่ใช่เลยไง เพราะความจำดีก็ถือเป็นอีกหนึ่งความสามารถที่ผู้เล่นต้องสามารถนำมาใช้ได้เกมได้สิ!
🐸 [สิ่งที่กบคิด] – ส่วนตัวผมค่อนข้างชอบเกมที่เปิดทุกข้อมูลที่ track ได้นะ คือผมสนับสนุนเรื่องการใช้ความจำเป็นความสามารถก็จริง แต่รู้สึกว่าการที่ผู้เล่นบางส่วนจำไม่ได้กลายเป็นว่าเค้าจะเล่นแบบมีทิศทางไม่ค่อยแน่นอนเท่าไร ด้วยความที่ชอบเกมจริงจังหน่อยเลยอยากให้ทุกคนเอาข้อมูลเปิดมาตบตีกันมากกว่า แต่ก็เข้าใจได้ว่าหลายๆเกมเลือกที่จะปิดข้อมูลส่วนนี้ด้วยเหตุผลเพื่อป้องกันผู้เล่นเกิดอาการ AP เพราะมีข้อมูลให้จิ้นเยอะไป
ตัวหนังสือมีบทความที่น่าสนใจหลายอย่าง ข้อเขียนไม่ยาวอ่านเพลินๆ อาจจะเอามานำเสนอแบบสรุปเป็นระยะๆ อย่างไรก็ตามอย่าลืมไปซื้อหนังสือสนับสนุนเจ้าของผลงานนะ (ผมซื้อแบบ digital มา 10$ เข้าใจว่าเดี๋ยวเค้าจะเอาตัว ebook ออกมาขายซักที่ แต่ตอนนี้ยังไม่มีนะ )
ลิงค์ KS ของ GameTek : https://www.kickstarter.com/projects/1777566431/gametek-the-book