Carnegie

แอนดรูว์ คาร์เนกี (1835 - 1919) คนไทยอาจจะคุ้นชื่อลางๆจาก คาร์เนกี ฮอล (จากวลีนิทานที่ว่าถ้าคุณซ้อม ซ้อม ซ้อม จะได้ไปแสดงโชว์น่ะ) พ่วงกับห้องสมุด โรงเรียน มหาวิทยาลัย อีกมากมายในอเมริกา นี้คือชายที่สร้างตัวจากกรรมกรผู้อพยพต๊อกต๋อย จนกลายมาเป็นเจ้าของกิจการรถไฟและเหล็กในช่วงที่อุตสหกรรมหนักของอเมริกากำลังขยายตัวอย่างไม่หยุดยั้ง และจากไปพร้อมกับการบริจาคทรัพย์สินมหาศาลเพื่อเป็นประโยชน์แก่สาธารณะ

▪️ แต่แท้จริงแล้วเค้าคือนักบุญหรือนายทุนปีศาจที่สร้างภาพได้งามงดก่อนลาโลก?

▪️ สิ่งที่เป็น ‘ตราบาป’ [ถ้ามองจากกรอบสมัยนี้] ของแอนดรูว์ คาร์เนกีคือ แนวคิดเชิดชูคนรวยและแบ่งชนชั้นอย่างเข้มข้น อย่างในหนังสือ ‘The Gospel of Wealth’ ที่เค้าแต่ง ได้กล่าวถึงวิธีปฏิบัติตัวของคนรวย (ที่ฟังแล้วดูดีแต่ในหลายแง่มุมแล้ว คนจนนั้นไม่มีคุณค่าใดหากไม่ได้รับการปกครองจากคนรวย) รวมถึงแนวคิดที่ว่าโลกนั้นเดินหน้าไปได้ด้วยความมั่งมี ดังนั้นคนรวยจึงต้องมีหน้าที่ในการนำทางโลก

▪️ รวมไปถึงเหตุการณ์ใหญ่ The Homestead Strike ที่พนักงาน (โดยเฉพาะผู้อพยพและคนผิวสี) ที่ได้รับการกดขี่ค่าแรงและชั่วโมงการทำงานที่ยาวนาน (ทำงานวันละ 12 ชั่วโมง และได้หยุดเพียง 4 วันต่อปี) ได้ก่อจารจลยึดโรงงานและทางแอนดรูว์ ก็ได้สนับสนุนให้คนนำอาวุธบุกเข้าไปยึดโรงงานคืนโดยปฏิเสธทุกข้อเรียกร้องของแรงงาน

▪️ เกมนี้จะให้เราเป็นบริษัทที่อยากจะดำเนินรอยตามลุงแอนดรูว์ (ในด้านดีๆ) ด้วยการขยับขยายบริษัทและส่งคนไปพัฒนาการคมนาคมและสร้างโครงการต่างในพื้นที่ต่างๆทั่วอเมริกา พร้อมทั้งบริจาคเงินเผื่อการกุศลในหมวดหมู่ต่างๆ

▪️ โฟลว์ของเกมคือเราจะต้องสร้างแผนกในบริษัทพร้อมกับส่งพนักงานไปนั่งทำงาน หน้าที่ของพนักงานนอกจากหาเงินแล้วก็ต้องวิจัยให้ได้มาซึ่งสิทธิ์ในการสร้างตึกใหม่ๆ

▪️ โดยทวิสที่สำคัญของเกมคือพนักงานที่อยู่ในบอร์ดเราต้องโดนส่งไปทำงานภาคสนามที่กลางกระดาน ก่อนที่จะถูกดึงกลับมา (พร้อมผลงาน) แล้วก็เดินไปประจำตำแหน่งที่แผนก ก่อนจะถูกส่งวิ่งวนออกไปใหม่อีกครั้ง ด้วยความที่พนักงานมีจำกัดและมี cost ในการเดินทาง การจัดสมดุยล์ระหว่างการพนักงานนั่ง office กับการส่งออกไปทำงานภาคสนามในเมืองต่างๆของอเมริกาคือสิ่งที่เราจะต้องวุ่นอยู่ตลอดเกม

▪️ ทั้งเกมมีแอคชั่นให้ทำแค่ 4 แบบ โดยทำผ่านระบบ Lead & Follow ที่คนนำจะเลือกมาหนึ่งแอคชั่นจากนั้นเพื่อนที่เหลือในวงจะต้องทำแอคชั่นนั้นตาม พอเลือกแอคชั่นหมวดไหน ทุกแผนกที่อยู่ในตึกเราก็จะได้ทำทั้งหมด โดยหมวดมันก็วนๆอย่างที่บอกคือหมวดย้ายพนักงานให้เดินไปมา หมวดสร้างแผนก หมวดวิจัยเพิ่มจำนวนตึก แล้วก็หมวดเอาตึกไปวางไว้ที่กระดานกลาง

▪️ จุดสำคัญของเกมจะอยู่ที่ก่อนที่เราจะได้ทำแอคชั่นที่เลือก เราจะต้องเดินมาร์คเกอร์แอคชั่นไปตามแถวที่กำหนด พร้อมกับทำ event ในพื้นที่ตรงจุดที่เราเลือก โดยทั่วไปก็คือเราจะได้ดึงคนงานในพื้นที่สีตรงกันกลับมา และสำหรับเกมนี้มันจะไม่ใช่การดึงมาเฉยๆ แต่ว่าเราจะได้โบนัสที่เราเคยได้พัฒนาแทรคในพื้นที่นั้นๆไว้ก่อนหน้านี้ พ่วงกับโบนัสที่มาจากการสร้างตึก ซึ่งเป็น engine ในการผลิตทรัพยากรให้กับเรา

▪️ นั้นคือหัวใจหลักของเกม ที่เราต้องอ่านจังหวะการเลือกแอคชั่นของคนอื่น และส่งคนงานไปทำงานรอในพื้นที่ที่กำลังจะมี event เกิดไปพร้อมๆกับการสร้างต่อเส้นทางในแผนที่ให้เชื่อมต่อกันเพื่อสร้างโบนัสตอนจบให้เข้าทางเรา

▪️ ผลัดๆกันเลือกแอคชั่นครบ 20 ครั้งก็จบเกม

🐸 - กบชอบ

🔹 ถ้าถามว่าชอบมากไหมเอาจริงๆก็คือกบโปรดปริ่มๆ แต่เพราะแอบคิดว่าเกมมันยังขาด ‘magic’ ตรงโน้นตรงนี้อีกนิด โดยที่มันเป็นเกมยูโรหนักที่ดีมากๆเกมหนึ่ง ระบบการเล่นคลีนและมีจังหวะการเล่นที่น่าสนใจมีซิกเนเจอร์เป็นของตัวเองดี (อันนี้สำคัญในการเป็นเกมแถวหน้า) บดของพื้นฐานมาผสมก็สวย

🔹 จุดที่ทำให้เกมสนุกมากก็คือการมองแผนระยะยาวว่าจะเอาคนไปลงที่ไหนพ่วงกับความ ‘tight’ ของการเลือกแอคชั่นว่าเพื่อนจะได้ประโยชน์อะไรไหม หรือเราควรจะอยู่เฉยๆรอไปก่อนก็ได้เดี๋ยวเพื่อนก็เลือกให้ ตรงนี้ทำให้น้ำหนักการตัดสินใจในเกมมันสนุกและขัดใจในการเลือกเพราะอยากทำหลายท่าหลายอย่างดี

🔹 ความขัดใจที่นำไปสู่ความสนุกคือการบริหารตำแหน่งพนักงานที่อยู่ระหว่างบนบอร์ดเรากับกระดานกลาง คือตอนเวลามันกลับมาจากทำงานภาคสนามเนี่ยมันจะมายืนออกันที่ lobby ที่ต้องรอให้มีคนเลือก action เดินเราถึงจะได้ขยับ แต่ว่าโค้วต้าการขยับตัวมันมีน้อยมาก (แต่เพิ่มได้ด้วยการส่งคนไปยืนทำงานเพิ่ม…. แต่ก็จะมีคนทำงานอื่นน้อยลง)

👁‍🗨 แต่สิ่งที่เกมนี้ไม่ได้เน้นมากเท่าไรก็คือการเลือกแอคชั่นให้คนอื่นเสียประโยชน์แบบใน Puerto Rico ส่วนมากมันก็จะออกแนวใครทำอะไรเราก็ได้ประโยชน์ทั้งนั้น หยิบอะไรก็ได้ เน้นมอง event มากกว่าว่าจะได้ดึงคนออกจากเมืองสีไหน

👁‍🗨 ความน่าสนใจเชิงออกแบบคือมันไม่ใช่เกมทำ engine แบบเปิดช่องเยอะๆก็พอ เพราะการจะ activate engine มันต้องมีพิธีกรรมประมาณหนึ่ง แล้วต้องอ่านจังหวะว่าจะได้เอามาใช้อีกทีเมื่อไร

👁‍🗨 เกมเป็นเกมสไตล์คิดท่ามาจากบ้านหน่อยๆ (โดยเฉพาะถ้าเล่นวาเรี้ยนตึกครบ 32 ตึก) เพราะบอร์ดตรงกลางไม่มีอะไรเปลี่ยนแต่ว่าด้วยความที่มันเป็นระบบ lead & follow พร้อมกับการสุ่มลำดับการดึงตัวกลับบ้านที่ไม่เหมือนกัน ทำให้เราต้องปรับตัวกับแผนระยะสั้นเยอะ ตรงนี้ทำให้เกมมีจังหวะต้องคิดตลอดเวลา ว่าจะวนของหน้างานยังไงดี

🔸 จุดที่ไม่เชิงความผิดของเกมแต่ก็แอบหงุดหงิดนิดๆคือรู้สึกไม่รู้ทำไมไทล์ตึกมันเรียงยากแปลกๆ คือมีอย่างละ 2 copy แล้วต้องมาสุ่มหยิบ แล้วหน้าตามันคล้ายกันไปหมด มองยากเก็บยาก ไอคอนก็แบบ ‘เกือบจะเข้าใจละ’ แต่ก็ยังต้องมีเปิดคู่มืออยู่ตลอด แล้วความเก่งของไทล์พวกนี้มันไม่แบบ ‘เข้ โคตรโกง’ ตั้งแต่แรกเห็น ตรงนี้เลยไม่ค่อยตรงรสนิยมผมเท่าไร คือเป็นคนชอบเกมมีตึกโกงๆมากกว่า

🔸 เกมมันมีอารมณ์ค้างๆนิดนึงตรงแบบอยากให้มันสุ่มมากกว่านี้อีกนิด แล้วก็อยากให้ asymmetric มากขึ้นอีกหน่อย เกมมี option เสริมแบบตั้งงบกลางมาให้เราไปจัดซื้อของเริ่มเกมเองได้ ซึ่งเอาจริงๆก็ดีแหละ แต่แอบคิดว่ามันดูขี้เกียจๆไปหน่อย ชอบเกมที่มันมีบอร์ดโกงๆของใครของมันมากกว่า ไม่ก็มีการ์ดโบนัสเปิดเกมให้เลือกเอง แต่รวมๆคือความเป็น ‘สาย’ มันไม่จ๋าเท่าไรสุดท้ายก็ต้องทำๆมันไปซะทุกอย่างอยู่ดี

🔸 จุดที่ทำให้รู้สึก monotone คือถึงจะมีท่ามีคอมโบให้ลองทำเยอะแต่ตอนเล่นมันก็มีความรู้สึก ‘คล้ายกันไปหมด’ แถมวนลูปอยู่ตลอด คือเล่นแล้วไม่รู้สึกอารมณ์อิมแพ็คกระแทกแรงๆหรือได้เห็นมูฟที่รู้สึกหวือหวา แต่ออกแนวเดินวนไปวนมาตามจังหวะนาฬิกามากกว่า แผนกที่จะส่งคนไปทำงานไม่ได้รู้สึกถึงตัวตนอะไร ระบบอื่นๆก็ค่อนข้าง plain

🔸 อย่างระบบโบนัสแต้มตอนจบ (ในธีมคือบริจาคเพื่อไปพัฒนาเมืองในส่วนต่างๆ ตามวิถีคนรวย) โดยการเอาเงินไปซื้อค่อนข้างจะเฉยๆเพราะแต้มมันคือๆเท่ากันไปหมด ระบบเอา disc ไปสร้าง project เพื่อจองพื้นที่เมืองให้เชื่อมกันเพื่อทำแต้มก็ให้ความรู้สึกนิ่งๆเพราะที่มันโล่งเกินไปไม่เบียดกันมากพอ (มัน work นะ แต่ไม่ว้าว) หมวดเปิดช่องสร้างของก็ไม่ได้รู้สึกว่ากำลังสร้าง engine อะไรขนาดนั้น กับมาคิดๆแล้วเพราะมันขาดความขัดสนแบบแต้มติดลบมั้งเราก็เลยรู้สึกว่ามันเข้มน้อยไป พ่วงตอนเรื่องแอคชั่นคนเลือกดันไม่ได้โบนัสอะไรเพิ่ม ผิดวิสัยเกม Lead & Follow ความเข้มในการเลือกแอคชั่นก็เลยเจือจาง

🔸 ถ้าจะมีอะไรที่ไม่ชอบเท่าไร (แต่เป็นส่วนสำคัญของเกม) ก็คือจังหวะเอาคนเข้าไปทำงานเนี่ยมันต้องรอกัน เพราะจะได้ดูว่าไอ้คนก่อนหน้ามันเดินไปรอทำท่าอะไร จะได้ไปวางตาม เพราะคนงานมีจำกัด ตรงนี้มันก็มีผลทำให้เกมนานกว่าที่ควรจะเป็นอยู่ซักหน่อย ส่วนในแง่อุปกรณ์ ผมไม่ชอบไทล์เงินของเกมนี้เลย มันลื่นตั้งยาก คิวป์ไม้ที่เป็นสินค้านี้ก็เหมือนพึ่งคิดได้ (ปกติเกมยูโรแต่ดูแปลกเวลาบอกว่านี้เป็นเกม deluxe)

💬 อ่านมาเหมือนจะบ่นเยอะ แต่มันเป็นการบ่นเพราะขัดใจว่าเกม ‘เกือบจะ’ จี้ตรงใจผมล่ะ (อารมณ์มองตรงไหนก็ตัดเกรดได้แค่ B,B+) แต่ยังเกาไม่ถูก ซึ่งอันนี้ก็เป็นรสนิยมส่วนตัวเนอะ ถึงกระนั้นผมคิดว่ามันเป็นยูโรหนักกติกาคลีน (อ่านจบไวมาก) ที่สุดสนุกได้เล่นในช่วง Q4/2021 - Q1/2022 นี้เลย

😍 กบโปรด - อวยไส้แตก ยากมากที่เล่นแล้วจะรู้สึกไม่สนุก

😁 กบชอบ - พร้อมจะเล่นตลอด

🙂 กบโอเค - ชอบในบางแง่มุม แต่อาจจะเล่นไม่บ่อยหรือเล่นแค่บางอารมณ์

😐 กบเฉย - ไม่ได้เกลียดอะไร ถ้าไม่มีตัวเลือกอื่นก็เล่นได้อยู่

🖕 กบไม่เล่น - ไม่ตรงจริต (ไม่ได้แปลว่าห่วยหรือไม่ดี) ขอเล่นเกมอื่นล่ะกัน

อนึ่ง : เป็นความรู้สึกในความ “อยากจะหยิบมาเล่นไหม?” ของผมเอง ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับคุณภาพของเกม ดูให้เป็นแค่ “อีกความคิดเห็นหนึ่ง” เท่านั้นก็พอนะครับ :)