Bios- Genesis - ปฐมบทกำเนิดชีวิต

เกมแนว Experience ที่จะให้เรามาติดตามการกำเนิดของสิ่งมีชีวิตตั้งแต่ยังเป็นสสารเคมีไร้ชีวิตล่องลอยใน ‘น้ำซุปแห่งชีวิต’ (Primordial soup – ทฤษฎีที่เชื่อว่าสิ่งมีชีวิตถือกำเนิดจากแหล่งน้ำ) จนกระทั้งมารวมตัวกันกลายเป็น ‘ชีวิต’ – เกมนี้จริงๆออกมาตั้งแต่ปี 2016 ก่อนจะขายหมดไปอย่างรวดเร็ว จนต้องเอามาทำ Second edition ผ่าน KS ในปี 2017 (นักออกแบบบอกกูงงมาก ไม่คิดเลยว่าจะมีเนิร์ดมาซื้อเกมหัวข้อน่าเบื่อแบบนี้เยอะขนาดนี้ นึกว่าต้องขายซักสามปีถึงจะหมด นี้ดันขายหมดตั้งแต่ pre-order)

ในแง่การเล่นแล้ว เกมนี้มีวิธีเล่นที่ง่ายจนหน้าตกใจ แต่รูลโคตรละเอียดยิบ ธีมอัดแน่นจัดเต็ม พร้อมด้วย footnote ประกอบบาน ตามปกติของนักออกแบบ Phil Eklund ถ้าให้สรุปวิธีเล่นแบบลบธีมออกไปเยอะมันก็จะประมาณดั่งต่อไปนี้ (ก่อนไปต่อจำไว้แค่ว่าเกมนี้มีอุปกรณ์แค่ โดม, cube, disc ที่พอย้ายที่แล้วชื่อมันจะเปลี่ยนไปเรื่อยแต่แทนที่ด้วยของแบบเดิม)

ในแต่ล่ะรอบเกมจะเปิด event card ขึ้นมาหนึ่งใบ ส่วนมากก็จะเต็มไปด้วยเหตุการณ์อุดมเรื่องราวห่าเหวนรกแตกตอนโลกกำลังพึ่งเกิด ส่วนมากมีผลให้สิ่งมีชีวิตที่แกร่งไม่พอต้องตายไป (เสีย cube บนการ์ดของตัวเองไป) อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงบ่อยงี้ ออกซิเจนดันพุ่งพรวดงี้ รังสียูวีก็มา มะเร็งก็มี โดย event จะมาพร้อมกับการเปิดการ์ดพื้นที่จำนวนหนึ่งให้เอาคนงานของเราไปวาง (พื้นที่นี้เรียก Refugia ในเกมจะถือเป็นแบบจำลองพื้นที่การเกิดสิ่งมีชีวิตแบบต่างๆ จะอยู่บนบก, ชายฝั่ง, ในทะเล หรือตกมาจากอุกกาบาตก็ว่ากันไป) ตัวคนงานของเราเป็นรูปโดม (ในเกมเรียก Biont ซึ่งอ่าน footnote แล้วงงๆเหมือนกันว่าจะแปลว่าอะไรดี) นอกจากคนงานแล้วเราก็ยังสามารถเติม disc สี เข้าไปเพื่อ ‘อัพเกรด’ พื้นที่ได้ด้วย (disc มีสี่สีใช้ได้หลายหน้าที่ มองว่ามันเป็น ‘เงิน’ กลายๆก็ได้เวลาอยู่กับเราเรียก catalyst แต่เวลาเอาไปใส่พื้นที่มันจะถือว่าเป็น enzyme )

จากนั้นเกมก็จะให้เราทอยเต๋าในทุกพื้นที่ที่เรามีคนงาน พื้นที่พวกนี้จะเกิดมาพร้อมสสารเคมีจำนวนหนึ่ง (เป็น cube เรียก manna) ถ้าทอยได้ดีเราจะได้ขยับทรัพยากรจากการ์ดขึ้นไปด้านบน (ในธีมคือเรียงตัวกันดีเหมาะแก่การกำเนิดชีวิต) ถ้าทอยไม่ดีไอ้ที่อยู่ด้านบนก็จะตกลงมาด้านล่าง ถ้าอัพเกรดพื้นที่โดยการเอา disc ไปใส่แล้วจะร่วงลงมายากขึ้น เพราะ disc ที่ใส่ไว้มันจะไปปิดเลขเต๋าที่เวลาทอยแล้วต้องร่วงลงมา เวลาตกมันก็จะเกิดปฏิกริยาปล่อย disc ออกมาให้เรา (ในธีมคือสสารในบริเวณนั้นทำปฏิกริยาวนไปมา) แต่หลายทีไอ้ที่ร่วงแล้วหายไปก็คนงานของเราเนี่ยแหละ…..

แต่ถ้าเราทอยได้เต๋าเหมือนกันสองลูกล่ะก็ ผ่างงงงง ……. สสารประกอบตัวตีลังกากันได้ที่เกิดเป็นสิ่งมีชีวิตเป็นแบดทีเรียเล็กๆขึ้นมา (Micro-organisms) เราก็จะพลิกการ์ดพื้นที่มาอีกด้าน มันก็จะกลายเป็นรูปเซลล์ มีชื่อเยอะแยะแต่เป็นแค่ธีม ทุกใบได้เซลล์หน้าตาเหมือนกันหมด ส่วนพวกทรัพยากรที่อยู่ด้านบนรวมถึงคนงานทุกคนก็จะย้ายตัวเองมาอยู่ในเซลล์แบดทีเรียนี้ด้วย ประมาณสามสี่ตาแรกเราก็จะวนๆอยู่แค่ตรงนี้ ส่วน cube เวลาย้ายมาอยู่บนเซลล์แบดทีเรียจะเรียก chromosome มีผลเอาไว้ช่วยป้องกัน event สารพัดอย่าง ไอเดียมันคือโครโมโซมเยอะโอกาสรอดเยอะ แต่ก็ต้องทอยเต๋าเยอะด้วยเพราะถือว่าต้องดิ้นรนวิวัฒนาการ

สรุป….. เอาตัวไปลงซักที อยากแทงทฤษฎีไหนก็ตามใจ ว่าแล้วทอย ทอย ทอย เข้าไป ถ้าโชคดีเราจะให้กำเนิดชีวิตมา

พอเรามีสิ่งมีชิวิตแล้ว ของเล่นที่เราจะมีได้เพิ่มก็คือเอา disc (เวลาอยู่กับตัวเรามันชื่อ catalyst) ไปซื้อการ์ดผ่าเหล่า (เรียกว่าการ์ด mutation…….เซลล์กูจะกลายเป็น X-Men) เพื่อให้น้องเซลล์ตัวจ๋อยเรามีความสามารถต้านทานเหตุการณ์นรกแตกมากขึ้น แถมยังได้ cube (chromosome) ที่ติดกับการผ่าเหล่ามาเพิ่มด้วย พวกไอคอนสกิลเสริมความสามารถก็มีนะ ตามด้วยของเล่นใหม่อีกอย่างคือ ปรสิต (parasite) ที่ผู้เล่นจะมีคนล่ะใบ เอาไว้เกาะสิ่งมีชีวิตชาวบ้านพร้อมกับดูด cube ชาวบ้านมาเป็นของตัวเอง (cube ที่โดนดูดไปเรียก diseased ) แถมยังมีชีวิตเป็นของตัวเองด้วยนะ ซื้อการ์ดมาอัพเกรดตัวเองก็ได้ แถมใช้ disc (catalyst) จากคนที่เกาะอยู่อีกต่างหาก ……อ้าวไอ้นี่

ถ้าเราสะสม cube สี (มี chromosome หลากหลาย) ได้มากพอเราจะเอาไปแลกซื้อการ์ดเพื่อเปลี่ยนตัวเองเป็นสิ่งมีชิวิตตัวใหญ่ขึ้นได้ (Macro-organisms) แต่เริ่มมาเราจะเป็นได้แค่สัตว์น้ำนะ พอซื้อมาพวก cube ที่เหลือจากการวิวัฒนาการก็จะย้ายไปวางบนการ์ดกลายเป็น อวัยวะ (organ) ส่วนพวกปรสิตถ้ามีก็จะโดนเราดูดรวมเข้ามาด้วย พร้อมช่วยให้สิ่งมีชิวิตเรามีความสามารถเพิ่ม พอหลังๆเรามีอวัยวะเพิ่มมากพอเราก็จะสามารถกลายร่างเป็นสัตว์บก ความพีคขั้นต่อมาคือนี้มันยุคสมัยแห่งออกซิเจน ถ้ามีสัตว์น้ำหรือสัตว์บกเกินสามตัว (เอาจริงๆแล้วยากนะ เกิดไม่ทันไรก็ตายห่ากันรัวๆ) สัตว์ตัวที่ค่า metabolism ต่ำ(มี cube สีแดงกับเหลืองน้อยกว่าชาวบ้าน) ก็จะโดนบังคับสูญพันธุ์ไปซะ ………..

แต่ใช่ว่าเกิดเป็นชีวิตแล้วจะง่าย เพราะต้องทอย ทอย ทอยอยู่ดี (อันนี้เรียก ดาร์วินโรล) เพื่อทดสอบว่าเจ้าน่ะ จะทนทานต่อบททดสอบของโลกได้แค่ไหน!! ไอเดียก็จะประมาณถ้า cube (chromosome) เยอะก็ต้องทอยเยอะ ถ้าออกบางเลขแล้วไม่มี cube (chromosome) สีที่จำเป็นก็ต้องเสีย cube ไป (ธีมบอกเกิด Error ในการแพร่พันธ์ถ้าไม่มี cube สีฟ้าเป็น Error Shield ก็ต้องเสียโครโมโซมไป ) แต่ถ้าทอยได้บางเลขเราก็จะได้ disc (catalyst) มาเข้าตัว (ธีมบอกมีโครโมโซมแดงให้เกิดกระบวนการ Metabolism) แต่ถ้า cube เราหายหมดก็อำลาโลกสูญพันธุ์ไปนะ……. โลกอยู่ยากสัด ส่วนมากสิ่งมีชีวิตที่ผู้เล่นพยายามเล่นมาก็มักจะตายห่ากลายเป็นซากสารเคมีเอาแถวๆนี้แหละ

เกมก็เล่นไปงี้แหละจนจบเกม ระยะห่างระหว่างรอบก็ไม่นานเท่าไรแค่ 200 ล้านปี (มีเวลาคิดเยอะเลย) – แต้ม (ซึ่งเอาจริงๆแล้วไม่สำคัญเท่าไรสำหรับเกมแบบนี้) ก็จะมาจากสิ่งมีชีวิตที่เรามี กับอวัยวะ แล้วก็บรรดาคนงาน (โดม Biont) ของเราที่อยู่ตรงนั้นตรงนี้ แต่เอาจริงๆตอนเล่นไม่น่าจะสนแต้มเท่าไร เอาแค่ลุ้นให้เกิดสัตว์โลกน่ารักได้ก็มีความสุขล่ะ

🐸[กบชอบ] – [อันนี้เป็นข้อคิดเห็นจากการเล่น solo เท่านั้นนะ] เป็นเกมพิลึกๆสำหรับคนเฉพาะกลุ่มพอควร เช่นเดียวกับ Neanderthal ที่ถึงแม้ผมจะชอบแต่ก็ไม่ใช่เกมประเภทที่จะชวนคนอื่นมาเล่นนอกจากอยู่ๆจะมีคนสนใจอยากลองเอง เนื้อหาเกมล้นกล่องไปหลายเท่าตัว เป็นเกมที่สองในชีวิตที่ต้องไปดูคลิปวิธีเล่น ( ในสถานะการณ์ทั่วไป ไม่ค่อยเข้าใจเลยว่าคนทนดูคลิปสอนกันไปได้ยังไง พูดช้าๆง่วงฉิบหาย นี้ต้องเปิด speed 1.5x ส่วนเกมแรกคือ Bios: Megafuna 1st edition) ปัญหาหลักของเกมนี้ก็เพราะเป็นเกมแบบ Phil Eklund นั้นแหละ คู่มือมันไม่มาบอกนะว่าให้ย้าย disc ย้าย cube แต่มันจะเรียกเลย enzyme, organ, chromosome ไรงี้ คือกว่าจะเก็ทว่าอะไรมันคืออะไรนี้ต้องใช้เวลาพอควร เกมอื่นก็แบบเนี่ยแหละ แต่ด้วยความว่ามันเป็นแนวที่ใกล้ตัวหน่อยก็จะไม่งงมาก พอมาศัพท์สายชีวะนี้ผมเลยสงัดเลย เชื่อมโยงอะไรไม่ได้

อย่างใน Pax Renaissance ศัพท์ที่ใช้มันจะใกล้ตัวความรู้เบื้องต้นผมมากกว่าก็จะเก็ทไว อย่างเช่นเดินเรือแล้วให้วาง ‘ส่วย’ (Levy) หมากตัวเดิมโดนย้ายออกจากแผนที่เรียก ‘ถูกปราบปราม’ (Repressed) หรือใน Neanderthal ที่เรียก disc ว่า ‘คำศัพท์’ (vocabulary) ใช้แทนการสื่อสารเวลาออกล่าสัตว์ เทียบกับ [ทอยเต๋าใน Refugia แล้วเช็คว่า Manna เราเกิดหรือตายถ้าตายจะเกิด Biosynthesis ทำให้เราได้ Catalyst] ….เหี้ยไรว่ะเนี่ย…..

โอเคบางคนอาจจะคิดสลับกันแต่ผมไม่เก็ทนิน่า เกมนี้เปิด google บ่อยมาก แต่พอไปทนดูคลิปยาวๆ (เปิดๆปิดๆ คือง่วงมาก) จนเข้าใจคอนเซ็ปแล้วกลับมาอ่านรูลอีกทีก็เกิดปัญญาเชื่อมต่อได้เยอะขึ้นมาก คือไอ้ที่เคยลอยฟุ้งๆอยู่มันเริ่มหมุนเข้าล๊อกจะกลายเป็น ‘อะ ฮ้า’ โมเม้น ไอ้สารพัดคำต่างดาวอยู่ๆแม่ง make sense มาซะเฉยๆ โอ้วอินธีม คิดได้ไงว่ะ (เกมอื่นของคนนี้เป็นหมดแหละ แต่พอดีเกมนี้ผมเก็ทช้ามาก)

เกมนี้มันจะออกไปทาง simulation ที่สภาพของเกมเหมือนกับตู้ปลาที่เราทำอะไรมันไม่ค่อยได้เท่าไร แค่กวนน้ำ เคาะตู้ นิดๆหน่อย ตานึงก็เปิดการ์ดพลิกไปพลิกมาแล้วก็ทอยๆๆๆๆๆ แล้วก็ว่าไปตามเรื่อง เพราะตัวคนงานเรามีจำกัดแถมโดนล๊อกไว้ด้วยกติกาบางอย่าง คือตัวเลือกให้คิดเองไม่ค่อยมีเท่าไร (เรียกว่าได้ว่าเป็นตัวอย่างชั้นดีของเกม High Complxcity , Low Depth) แต่ก็เป็นประสบการณ์ที่ ‘อิ่มเอม’ มาก (สำหรับคนที่อิน) ในแง่หนึ่งแล้วผมพบว่าการเรียนรู้เกมนี้ก็เหมือนกับการเดินทางขึ้นเขา คือระหว่างทางก็ได้แต่ก่นด่าไปว่ากูมาทำเหี้ยอะไรที่นี้ว่ะ อยากกลับบ้านแล้ว แต่พอขึ้นไปถึงยอดแล้วก็พบว่าเป็นประสบการณ์ที่ดีเอามากๆ มีความรู้สึกแบบกูผ่านมาเขาชนไก่โว้ยยยย หรืออีกมุมก็น่าจะเหมือนอ่านหนังสือสอบจริงจัง แถมไปเรียนติวเตอร์มาแล้วพบว่าข้อสอบทำไมมันง่ายจังว่ะโดนโจทย์หลอก…. (ตกลงเกมดีหรือไม่ดี….ฮา) แต่ถ้าเทียบกันแล้วผมอินกับ Pax Renaissance มากกว่าเยอะ และใน scale ใกล้เคียงกันผมก็ยังเอียงไปทาง Neanderthal เยอะอยู่ แต่ตรงนี้ก็อาจจะขึ้นอยู่กับว่าพื้นเพชอบแบบไหนมากกว่ากัน พอดีผมสนใจทางมนุษย์วิทยามากกว่า

ส่วนตัวคิดว่าตัวเกมอาจจะเหมาะกับ solo แต่สามคนก็น่าจะเบียดๆกันดี ส่วนสองก็อาจจะต่างคนต่างเล่นไปนิด แต่แน่นอนว่ามันเป็นเกมแบบที่ต้องมี mind set ว่า ‘พามาดูสารคดีแบบ interactive’ กันหน่อย คือถ้าไม่อินธีมมันจะกลายเป็นเกมทอยเต๋าด๋อยๆ ดวงๆ กากๆ อ่ะ

😍 กบโปรด - อวยไส้แตก ยากมากที่เล่นแล้วจะรู้สึกไม่สนุก

😁 กบชอบ - พร้อมจะเล่นตลอด

🙂 กบโอเค - ชอบในบางแง่มุม แต่อาจจะเล่นไม่บ่อยหรือเล่นแค่บางอารมณ์

😐 กบเฉย - ไม่ได้เกลียดอะไร ถ้าไม่มีตัวเลือกอื่นก็เล่นได้อยู่

🖕 กบไม่เล่น - ไม่ตรงจริต ชวนก็ไม่เล่น

อนึ่ง : เป็นความรู้สึกในความ “อยากจะหยิบมาเล่นไหม?” ของผมเอง ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับคุณภาพของเกม ดูให้เป็นแค่ “อีกความคิดเห็นหนึ่ง” เท่านั้นก็พอนะครับ :)

[Thought เป็นหมวดว่าด้วยความคิดเห็นสั้นๆเกี่ยวกับเกม ยังไม่เป็นรีวิวเต็มตัว]